تاثیر اخلاق کسب و کار در توسعه پایدار کسب و کار

دومین همایش ملی و اولین همایش بین المللی پایداری کسب و کار

تاثیر اخلاق کسب و کار در توسعه پایدار کسب و کار

1.ابراهیم پاینده نجف آبادی (رئیس هیئت مدیره موسسه دنیای کسب و کار موفق)

2.دنیا عین علی ورنوس فادرانی (مدیر عامل موسسه دنیای کسب و کار موفق)

 

چکیده:

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر اخلاق کسب و کار در توسعه پایدار کسب و کار به اجرا در آمده است. روش گردآوری داده ها، روش اسناد کاوی و مراجعه به بانکهای اطلاعاتی و روش تحلیل داده ها از نوع استنباطی می باشد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که اخلاق کسب و کار رمز توسعه پایدار در کسب و کار می باشد بدینصورت که به طریقی ارزش آفرینی کنند که متناسب با یکپارچه سازی ابعاد اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی باشد. در سال های اخیر مصرف گرایی به شکل قابل توجهی افزایش یافته و همین امر باعث افزایش تقاضا و تولید و ایجاد رقابت در محیط کسب و کار شده است که در این بین شرط اصلی توسعه کسب و کارها ایجاد اعتماد و افزایش رضایتمندی مشتریان از طریق برآورده کردن نیاز آنها می باشد که به تبع آن باعث افزایش در مصرف منابع طبیعی و ایجاد انواع آلودگی های زیست محیطی می شود که بایستی صاحبین کسب و کار برای توسعه پایدار کسب و کار خود، تدابیری به منظور یکپارچه سازی ابعاد اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی بیاندیشند تا در بلند مدت شاهد موفقیت روزافزون و رشد اقتصادی در کسب و کار خود باشند زیرا از این طریق باعث ایجاد ارتباطات مستحکم بین طرفین کسب و کار می شود که می تواند ثبات کسب و کار را در بلند مدت تضمین کند.

واژه‌های کلیدی: اخلاق کسب و کار، توسعه پایدار، کسب و کار، توسعه کسب و کار.

مقدمه

در عصر حاضر ارزش ها و اصول اخلاقی بسیاری از رفتارها و تصمیمات صاحبین کسب و کار و کارکنان را تحت تاثیر خود قرار داده است. اخلاق کسب و کار یکی از اصلی ترین مواردی است که صاحبین کسب و کار به منظور برقراری عدالت و اعتماد باید به آن توجه داشته باشند. بسیاری از صاحبین کسب و کار با رعایت و پایبندی به اصول اخلاقی توانسته اند بستر توسعه و پیشرفت را برای خود و جامعه فراهم سازند، در حالیکه بعضی دیگر با بی توجهی نسبت به اصول اخلاقی در کار موجبات رکود و شکست خود را ایجاد کرده اند. لذا در این پژوهش سعی شده است که تاثیر اخلاق کسب و کار بر توسعه پایدار کسب و کار از طریق یکپارچه سازی ابعاد اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی مورد بررسی قرار بگیرد.

  • تعریف اخلاق: عبارت است از تشخیص فضایل و رذایل یا به عبارت دیگر، تمیز درست، شایسته و عادلانه از نادرست، ناشایست و غیرعادلانه است. این تشخیص، در پرتو تمیز وجه افتراق حسن و قبح به وسیله ی عقل آدمی حاصل می شود و فضایل به خاطر نیکی و شایستگی مورد قبول فرد و جامعه قرار می گیرد و این دو (فرد و جامعه) خود را به زیور، زیبایی و جمال اخلاق می آرایند. کانت فیلسوف آلمانی عقیده دارد: فعل اخلاقی، فعلی است که از هر قید و شرط و غرضی به دور و منزه باشد و هیچ منظوری جز جنبه ی تکلیفی از انجام آن، در کار نباشد و انسان آن را فقط به حکم وظیفه انجام دهد. استاد شهید مرتضی مطهری با در نظر گرفتن نظریه های مختلف، اخلاق را چنین تعریف می کند: فعل اخلاقی، آن فعلی است که هدف از آن، منافع مادی و فردی نباشد، خواه انسان آن را به خاطر احساسات نوعدوستی انجام دهد، خواه به خاطر زیبایی فعل، خواه به خاطر زیبایی روح خود، خواه به خاطر استقلال روح و عقل خویش، و خواه به خاطر هوشیاری. همه این نظریه ها زمانی بارور می شود که اعتقاد به خدا و عمل الهی در کار باشد (بابائی اهری، 1381).
  • اصول اخلاقی: رعایت اصول اخلاقی یعنی احترام به کار و فرهنگ، یاری و همکاری متقابل، وفای به عهد، حرمت سالخوردگان، مراقبت از کودکان، عشق به میهن، سرزنش بدی و شرارت، نکوهش بیدادگری و ظلم و نظایر آنها از جمله معیارها و موازین اخلاقی هستند که از موازین اخلاقی دیگر مانند مردانگی، ثبات شخصیت، صمیمیت و امثال آنها جدا نیستند. در این معیارها، نیاز آدمی به انصاف، درستکاری، حسن همجواری و وفای به عهد با مهمترین جنبه های زندگی جامعه در هم می آمیزد و روابط کلی اجتماعی را به وجود می آورد. بنابراین می توان گفت: رعایت اصول اخلاقی در جامعه، بخشی از زندگی معنوی جامعه است که به عنوان یک هستی مستقل به صورت اراده ی جامعه، سنتها، آداب و رسوم، رفتارهای اجتماعی، عادتها و ماده های قانونی، تکیه گاه همگان می شود و شرایطی را به وجود می آورد که شخص را به محدودیت، جهت گیری و اطاعت وا می دارد (بابائی اهری، 1381).
  • تفاوت بین اخلاق و رعایت اصول اخلاقی: با توجه به موارد فوق مشخص می شود که بین اخلاق و رعایت اصول اخلاقی تمایز و تفاوت وجود دارد: اخلاق نظام اعتقادات و باورها را در برمی گیرد درصورتیکه رعایت اصول اخلاقی به آن معیارهای اخلاقی اطلاق می شود که مردم بر اساس آنها در روابط خود با دیگران مورد قضاوت قرار می گیرند. اصول اخلاقی از هنجارهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اخلاقی نشات می گیرند و از اینرو بر اعتقادات مذهبی و ارزشهای جامعه مبتنی هستند. این ارزش ها، معیارهایی ارائه میدهند که در رفتارهای افراد در قبال جامعه آنها را راهنمای خود قرار می دهد و از آنجایی که هر یک از افراد بر پایه ی نوعی نظام ارزشی خاص خود عمل می کنند این احتمال پدید می آید که رفتار آنها با دیگران، فرق داشته باشد ولی این امر معمولاً روی نمی دهد زیرا زندگی اجتماعی، افراد را وادار میکند که نظام ارزشی خود را با نظام ارزشی رایج در جامعه هماهنگ و همسو سازد و در مراودات اجتماعی با دیگران همکاری و مشارکت نمایند و نقطه نظرها و احساسات خود را طوری به کار گیرند که با دیگران به توافق برسند تا بتوانند در جامعه کار و زندگی کنند (بابائی اهری، 1381).
  • اخلاق حرفه ای: در ابتدا مفهوم اخلاق حرفه ای به معنای اخلاق کار و اخلاق مشاغل به کار می رفت. امروزه نیز عده ای از نویسندگان اخلاق حرفه ای، از معنای نخستین این مفهوم برای تعریف آن استفاده می کنند. در این بین تعریف های مختلفی از اخلاق حرفه ای شده است که در بیشتر آنها دو ویژگی دیده میشود: 1. وجود نگرش اصالت فرد و فردگرایی. 2. محدود بودن مسئولیت ها و الزامات اخلاقی فرد در شغل، که به نظر می رسد این نگاه به اخلاق حرفه ای، نوعی تحویلی نگری و تقلیل دادن اخلاق حرفه ای است، زیرا هویت جمعی و سازمانی در نهادهای مشاغل در کسب و کار، بسی فراتر از شغل فردی اشخاص است. با توجه به همین دیدگاه بود که در این اواخر نیز بحث از اخلاق حرفه ای در منابع مدیریتی و بیشتر در آثار و مباحث مربوط به مدیریت منابع انسانی مطرح می شد. امروزه با توجه به همین مورد، در مفهوم جدید از اخلاق حرفه ای، به مسئولیت های اخلاقی بنگاه و سازمان اشاره می شود که جامع تر از تعریف سنتی است. در این نگاه، بنگاه به منزله ی یک شخصیت حقوقی دو گونه مسئولیت دارد: 1) مسئولیت های حقوقی کیفری. 2) مسئولیت های اخلاقی که مسئولیت های اخلاقی بنگاه بسیار پیچیده تر از مسئولیت های اخلاقی فردی، شخصی و فردی، شغلی است. به عبارت دیگر، مسئولیت های اخلاقی بنگاه شامل همه اضلاع و ابعاد سازمان می شود و اخلاقیات شغلی را نیز در بر می گیرد. البته اخلاق حرفه ای افزون بر اخلاق کار، حقوق کار را نیز در بر می گیرد (میرشفیعی و همکاران، 1396).
  • اخلاق کسب و کار: اخلاق کسب و کار در بر گیرنده چارچوب ها و قوانینی می باشد که افراد را به سمت رفتار و عملکرد درست و اجتناب از عملکرد نادرست سوق می دهد و در این میان محیط فرهنگی، محیط حرفه ای، محیط زیست در صنعت، محیط زیست سازمانی و ویژگی های شخصی افراد از عوامل مهم و تاثیرگذار بر تصمیم گیری های اخلاقی می باشند. اخلاق کسب و کار عبارت اصول و استانداردهای اخلاقی برای ارائه تصمیمات بهتر و به دور از نگرانی ارائه می دارد. اخلاق کسب و کار ارائه دهنده چارچوب و اصول فرهنگی و کیفیت اخلاقی به منظور افزایش سطح بهره وری سازمان ها می باشد. اخلاق کسب و کار مطالعه ای از ارزشهای اخلاقی در رابطه با تصمیمات کسب و کار می باشد و با ارائه این ارزش ها سبب پایبندی افراد به اخلاق در زمینه های مختلف می گردد. اخلاق کسب و کار عبارتست از قوانین، استانداردها، کدها یا اصولی که دستورالعمل هایی را برای رفتار اخلاقی ارائه می دهند. اخلاق کسب و کار ارائه دهنده اصول عقلایی و تعیین کننده معیارهایی هستند مبنی بر اینکه از نظر رفتار و تصمیم گیری چه چیزی خوب یا بد است. اخلاق کسب و کار ارائه دهنده اصول رفتار در سطوح فردی، صنعت، ملی و بین المللی می باشد و بدین گونه به عنوان راهنمای رفتاری افراد در محیط کسب و کار می باشد. اخلاق کسب و کار نوعی تئوری تعریف میکند که به نظام مند کردن قضاوتهای اخلاقی می پردازد و بدین گونه سبب جلب رضایت کارکنان و ارباب رجوع و به دنبال آن بقای یک سازمان می گردد (حمیدیان پور و همکاران، 1397).
  • تعریف توسعه پایدار: کمیسیون بین المللی توسعه و محیط زیست، توسعه پایدار را بدین صورت تعریف کرد: توسعه پایدار پاسخ به نیاز نسل فعلی بدون ایجاد مشکلی برای نیازهای نسل آینده. این تعریف دو نکته ی اصلی و اساسی داشت، یکی نیازها و دیگری حفظ محیط زیست برای نسل بعد. به عبارت دیگر توسعه پایدار بر اساس مسئولیت پذیری، تقسیم منابع، ابعاد اجتماعی، جغرافیایی و … است. توسعه پایدار به معنای توسعه کشورهای شمال و جنوب به موازات هم است. در طول قرن 20 توسعه صرفاً توسعه اقتصادی در نظر گرفته می شد و این نکته را از مواردی چون تولید ناخالص داخلی می توان دریافت. از سال 1980 افرادی که در کشورهای شمال و ثروتمند زندگی می کردند، متوجه شدند رونق آنها به قیمت صدمه زدن به محیط زیست و منابع طبیعی بوده است. آنها به این نتیجه رسیدند که اگر یک انسان بخواهد به روش شهروندان آمریکایی زندگی کند به 5 تا 6 کره ی زمین و اگر بخواهد به روش یک شهروند فرانسوی زندگی کند به 3 کره ی زمین نیاز است. در واقع توسعه پایدار تفکر مجددی در مورد سرمایه داری است. در ادامه ی مسائل زیست محیطی، مدیریت شرکت ها، کارکنان، ذینفعان و جامعه ی مدنی مورد توجه هستند و در اینجا است که مباحث اخلاق حرفه ای، مسئولیت اجتماعی شرکت ها و بسیاری از تئوری ها مطرح می شود (وهاب زاده و بحرینیان، 1394).

روش­

  • عوامل موثر بر ایجاد اخلاق کسب و کار: از گذشته های دور تا دوره معاصر عوامل گوناگون در ایجاد اخلاق کسب و کار و تحول آن موثر بوده است مانند اندیشه های فلاسفه و دانشمندان درباره موضوعاتی از قبیل عدالت، صداقت، درستکاری، رعایت انصاف و توجه به موازین اخلاقی در معامله و رفتار با افراد دیگر. برخی از جامعه شناسان و پژوهشگران در زمینه تاثیر مذاهب، اعتقادات و هنجارهای پذیرفته شده در کشورها و مناطق مختلف بر اوضاع اقتصادی، توسعه صنعتی و سطح رفاه جوامع مورد نظر مطالعاتی انجام داده اند. بر اساس این تحقیقات، اخلاق مذهبی و اعتقادات پیروان مذاهب درباره نحوه نگرش آنها نسبت به دنیا در فعالیت های اقتصادی و کسب و کار آنها انعکاس می یابد و می تواند به موفقیت در کسب سود و برخوردار شدن از رفاه بیشتر کمک کند یا گرایش به برخورداری از کسب و کار با سوددهی قابل توجه را کاهش دهد. ادیان الهی برای سعادت بشر تعلیماتی را به بشریت ارائه داده اند که به صورت اعتقادات مذهبی، توصیه ها و هنجارهای اخلاقی از سوی انبیا و رهبران هر دین تبیین شده است. تاثیر تعالیم ادیان علاوه بر آنکه در شخصیت فردی انسان ها انعکاس می یابد، در کیفیت فعالیت های حرفه ای پیروان آنها نیز جلوه گر می شود. به همین دلیل دیدگاه های مذهبی درباره اخلاق در کسب و کار اهمیت داشته و در اداره بنگاه ها و ایجاد ارزش های کسب و کار تاثیرگذار بوده است (حمیدیان پور و محمودی، 1395).
  • نقش اخلاق در کسب و کار عبارتند از (حمیدیان پور و کاظمی، 1396):
  • روند شکل گیری ارزش در سازمان و بازار آزاد را توصیف و دسته بندی می کند.
  • شرح و دسته بندی نحوه های تصمیم گیری در سازمان.
  • یک انتقاد در روند شکل گیری ارزش در سازمان و در اقتصاد بازار آزاد ارائه می دهد.
  • تعیین ارزش هایی که باید در سازمان نگهداری شوند.
  • تعیین اینکه چگونه تصمیم باید گرفته شود تا در جهت و هم صدا با اصول اخلاقی باشد.
  • ابعاد اخلاق کسب و کار: اخلاق و ابعاد اخلاق کسب و کار می تواند به مکانیزمی ارتباطی بین اجتماع و امور شخصی باشد. رفتار اخلاقی، عادت های خوب، نگرش های کاری مثبت، هماهنگی با دیگر افراد و مهارتهای مورد نیاز برای حفظ شغل است. به منظور درک مفهوم اخلاق کاری، به تقسیم بندی نیروهای کاری اشاره می شود. برخی از افراد، تمایل فراوان به تلاش و فعالیت دارند و سکون و آرامش را پسندیده نمی دانند و فضایل اخلاقی آنان در کارهای شان شکوفا می گردد. در مقابل، گروهی هم تمایلی به کار و مجاهدت ندارند و تنها با نیروهای جبری و فشارهای بیرونی باید آنان را به کار وادار کرد. بنابراین اخلاق کاری، متعهد شدن توان ذهنی، روانی و جسمانی فرد یا گروه به اندیشه جمعی در جهت اخذ قوا و استعداد درونی گروه و فرد برای توسعه است. اخلاق کسب و کار، مهمترین عامل فرهنگی در توسعه اقتصادی محسوب می شود. به عبارت دیگر، اخلاق کاری، هنجاری فرهنگی است که به انجام کار مناسب و خوب در جامعه، ارزش معنوی مثبت می دهد و بر این باور است که کار فی نفسه یک ارزش ذاتی دارد. به نظر پتی و همکارانش (2008)، ویژگی های اخلاق کاری شامل مهارتهای فردی (محتاط و با ملاحظه)، مقبولیت قطعی وظیفه (تشریک مساعی)، ابتکار عمل بلندپروازی و قابل اعتماد بودن (قابلیت اطمینان) می باشد. مولفه های اخلاق کاری شامل موارد زیر می باشد (موسی زاده، 1394):
  • در نظر گرفتن خدا: تمامی انسان ها همواره در محضر خدا هستند. در ارائه خدمت، رضای خدا بالاتر از هر چیز است. پاداشی که خداوند در برابر خدمات صادقانه می بخشد قابل مقایسه با هیچ چیز نیست.
  • انضباط کاری: انضباط کاری یعنی سازمان پذیری، آراستگی، نظم و ترتیب و اجتناب از بی نظمی در کار. در حقیقت انجام هر کاری با توجه به اصول آن کار و انجام به موقع هر کار.
  • مسئولیت پذیری: پذیرش مسئولیت باید توام با قابلیت انجام مسئولیت باشد. اصل مسئولیت پذیری می آموزد که هر کسی در هر مرتبه ای که باشد، نسبت به تمام امور و کارهای خود و مربوط به خود مسئول و پاسخگو می باشد.
  • رعایت انصاف و عدالت: خداوند به انصاف و نیکوکاری فرمان می دهد. رعایت عدل و انصاف در قضاوت ها و پاداش ها و تقسیم مسئولیت ها، روحیه کارکنان را بالا می برد و آنان با اعتماد و اطمینان به آنکه حقوقشان ضایع نمی شود با دلگرمی بیشتر به ارائه خدمات ادامه می دهند.
  • رعایت ادب و احترام: کسی که با مردم الفت می گیرد، مردم دوستش دارند. احترام به تک تک افراد، نظرات، دیدگاه ها و ماهیت فردی آنها را باید مورد توجه قرار داد. چرا که نوع رفتار کارکنان به ویژه افراد و مراجعه کنندگان به سازمان ها، خوشنامی یا بدنامی کسب و کار و سازمان را رقم می زند. آنچه بیشتر از هر چیز دیگر در قضاوت مردم نسبت به تکریم آنان اثر می گذارد، رفتار درست و شایسته با آنان است.
  • صداقت و امانتداری: یکی از اصول اساسی در انجام دادن کارها، امانتداری است. اگر انسان کار و مسئولیت را امانت بداند، بی گمان حرمت آن را پاس می دارد و تلاش می کند که به خوبی آن را پیش برد و بالنده سازد. امام علی (ع) می فرمایند: همانا کاری که به عهده توست طعمه ای برایت نیست، بلکه امانتی است بر گردنت.
  • تعهد: رابینز (1982) تعهد را به عنوان مجموع فشارهای هنجاری درونی شده برای انجام فعالیت ها می داند به طریقی که اهداف و منافع سازمانی حاصل شود. در این شیوه تعهد سازمانی به عنوان یک اعتقاد و هنجار در رابطه با مسئولیت فرد به سازمان در نظر گرفته می شود.
  • انتقادپذیری: از ویژگی های یک کارگزار اخلاقی میزان تحمل وی در شرایط مختلف است وگرنه یک مدیر بی طاقت در برابر فشارهای سازمانی و محیطی به سرعت خرد خواهد شد. یک مدیر کمال جو برای بهتر شدن وضع سازمان با رویی گشاده از انتقادات و نظرات اصلاحی افراد استقبال می کند.
  • سلامت اداری: سلامت اداری، عدم درخواست و عدم دریافت رشوه و فرآیندهای کاری شفاف به طوری که ارباب رجوع به سادگی چگونگی انجام کارها را درک کند، تعریف شده است.
  • پایداری در معنای وسیع خود به توانایی جامعه، اکوسیستم یا هر سیستم جاری برای تداوم کارکرد در آینده نامحدود اطلاق می شود. بدون اینکه به طور اجبار در نتیجه تحلیل رفتن منابعی که سیستم به آن وابسته است یا به دلیل تحمیل بار بیش از حد روی آنها، به ضعف کشیده شود. از طرف دیگر توانایی سیستم برای استقامت و پایایی به گونه ای اجتناب ناپذیر وابسته به موفقیتی است که سیستم در ایجاد ارتباط با محیط بیرونی کسب می کند، به عبارت دیگر سیستم به طور کامل وابسته به قابلیت سیستم برای سازگاری و انطباق، تغییر و تحول و پاسخ گویی به محیط است و از آنجا که محیط به نوبه خود همواره در حال تغییر است، این فرآیند سازگاری و انطباق سیستم باید یک فرآیند پویا و حساس باشد. بنابراین سیستم پایدار به کارکرد مناسب دورنی و به رابطه سازگار با محیط و به عبارت بهتر به پایداری در درون و به پایداری در بیرون (در تعامل با محیط) نیازمند است تا در مجموع به عنوان سیستم پایدار عمل کند. پایدار بدین معنا نیست که هیچ چیزی تغییر ننماید. همچنین به معنای مدینه فاضله ای که هیچ چیز بدی رخ ندهد نمی باشد. یک جامعه پایدار در پی بقا و بهبود مشخصه های اقتصادی، محیطی و اجتماعی یک ناحیه است تا اعضای آن بتوانند سالم، بهره ور و با لذت به ادامه حیات بپردازند. یک جامعه دارای انواع مختلفی از سرمایه است. در این بین موضوع مهم دیگر در بحث توسعه پایدار، توسعه سرانه و یک شاخص خوب در این زمینه، سرمایه سرانه است. سرمایه را نیز میتوان به سه دسته تقسیم کرد: 1.سرمایه فیزیکی یا انسان ساخت. 2.سرمایه طبیعی. 3.سرمایه انسانی. بنابراین توسعه بایدموجب افزایش سرمایه سرانه به طور کلی (سرانه سرمایه فیزیکی + سرانه سرمایه طبیعی + سرانه سرمایه انسانی) شود. این امر بدین معناست که در صورت استفاده از منابع طبیعی سرمایه طبیعی باید به سرمایه فیزیکی یا انسانی تبدیل شود و پایداری نیز می تواند به معنای عدم کاهش این سرمایه سرانه در طول زمان تلقی شود. البته ثابت ماندن سرمایه سرانه مستلزم تحقق دو امر مهم (جبران افزایش جمعیت و جبران کاهش ارزش طی زمان) است. همچنین پایداری در عمل موازنه ای بین ضرورت های زیست محیطی و نیازهای توسعه است و از دو طریق (کاهش فشارها و افزایش ظرفیت های موجود) محقق می شود (حمیدیان پور و کاظمی، 1396).

نتایج

با توجه به پژوهش های انجام شده در رابطه با تاثیر اخلاق کسب و کار در توسعه پایدار کسب و کار، نتایج ذیل حاصل شد که در ادامه به شرح آن پرداخته می شود:

  • اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی بنگاه از جمله مباحثی است که امروزه سازمان ها جهت رعایت حقوق اقشار جامعه، محیط و طبیعت بایستی مد نظر داشته باشند و از آنجایی که قدرت اقتصادی، امروزه از دولتها به سازمان ها انتقال یافته است، مشارکت سازمان ها در حل مشکلات اجتماعی ضروری و لازم می باشد. مسئولیت اجتماعی حاکمیت اخلاق را بهمراه دارد یعنی در چارچوب مسئولیت اجتماعی، سازمان کارهایی را که برای خودش خوب و مناسب است انجام داده و از اموری که برای اجتماع می تواند زیان آور باشد دوری می کند. در این مرحله است که مسئولیت اجتماعی به عنوان رفتار اخلاقی شناخته می شود. به عبارت دیگر آنچه برای اجتماع و عموم مردم خوب تعریف شود، انجام آن به عنوان رفتاری مسئولانه شناخته شده و برعکس، آنچه برای آحاد مردم زیان آور باشد، انجام آن رفتاری غیرمسئولانه و غیراخلاقی شناخته می شود. به طور کلی اخلاق کسب وکار و مسئولیت اجتماعی رابطه ای قوی با هم دارند و اخلاق کسب و کار بر ابعاد مختلف مسئولیت اجتماعی بنگاه از جمله (شرایط محیط کار، محیط زیست، رفتار کسب و کار، بعد جامعه و اجتماع محلی، راهبری شرکت) تاثیر دارد (تقی زاده و سلطانی فسقندیس، 1389).
  • در رابطه با اهمیت اخلاق کسب و کار در توسعه پایدار کسب و کار میتوان به موارد زیر اشاره کرد (نیول، 1385):
  • ممکن است اخلاقی عمل کردن، مشکلاتی را در کوتاه مدت برای یک شرکت به دنبال داشته باشد. اما مسلم است که در بلند مدت، اخلاقی رفتار کردن کلید توسعه پایدار خواهد بود.
  • به طور فزاینده ای، رفتار شرکت ها تحت فشار و نظر طرفین مختلف از جمله مشتریان، قانونگذاران، گروه های حامی محیط زیست و افکار عمومی است. معمولاً مردم وقتی می بینند که بی عدالتی رخ داده است ساکت نمی نشینند و این در حالی است که اینترنت و دیگر ابزار ارتباطی نیز این امکان را به آنها داده که بلافاصله نظر خود را علنی سازند و به مجموعه ای از مخاطبان جهانی دست یابند. در این بین شرکت هایی که غیر اخلاقی عمل کنند، نمی توانند از این وضع جان سالم به در ببرند و آشکار شدن این موضوع، تاثیری ویرانگر بر آنها خواهد داشت.
  • شرکت هایی که به جامعه یا محیط زیست آسیب می زنند، حتی به کارمندانشان (یعنی کسانی که برای آنها تصمیم گیری می کنند) نیز آسیب می زنند و مسلماً هر شرکتی، متکی به منابع انسانی خویش است. اگر شرکتی نتواند به دلیل رفتارهای غیراخلاقی خود در گذشته افراد با توانمندی بالا را جذب نماید، مسلماً از هم خواهد پاشید. بنابراین اخلاقی رفتار کردن کلید استمرار و رمز تداوم بلند مدت هر کسب و کاری است.
  • اخلاق کسب و کار بر بهره وری نیروی انسانی تاثیر مثبت و معناداری دارد بدینصورت که اخلاق کسب و کار باعث ایجاد (دلبستگی و علاقه به کار، پشتکار و جدیت در کار، روابط سالم و مذهبی در کار، روح جمعی و مشارکت در کار و وجدان کاری) در افراد می گردد که نتیجه ی آنها باعث کارایی و اثربخشی نیروی انسانی می شود و به عبارتی تاثیری مثبت بر بهره وری نیروی انسانی خواهد داشت و لذا بهبود بهره وری نیروی انسانی در نهایت منجر به بهبود بهره وری کل سازمان و کسب و کار می گردد (حمیدیان پور و همکاران، 1397).
  • اخلاق و شرکت های چند ملیتی: به علت بالا رفتن روزافزون هزینه نیروی کار در کشورهای توسعه یافته و توجه به اهمیت صرفه جویی در هزینه ساخت و استفاده از نظامهای آسان و ارزان حمل و نقل، افزایش تقاضای مصرف بین المللی محصولات جدید، محدوده ی عملیاتی خود را گسترش دادند و فعالیت خود را در کشورهای مختلف جهان آغاز کردند. عمده ترین موانع رعایت اصول اخلاقی که بر سر راه این نوع شرکت ها وجود دارد، عبارتند از: استخدام نیروی کار ارزان، عملیات بازاریابی با هر شیوه ی ممکن، تاثیر منفی فعالیت های اقتصادی شرکت در تغییر مسیر توسعه ی کشورهای میزبان، آثار مخرب عملیات شرکت بر محیط زیست، آثار فرهنگی ناشی از عملکرد شرکت چند ملیتی، رابطه ی شرکت با دولت های میزبان و روابط شرکت با کشورهای میهمان. این موارد معمولاً با موارد مشابهی که در عملکرد شرکت ها و سازمان های محلی و کشوری پدیدار می شوند فرق اساسی دارند و به همان جهت، به جای راه حلهای داخلی، به راه حلهای جهانی نیاز است (بابائی اهری، 1381).
  • اخلاق کسب و کار و شاخص توسعه پایدار: شرکت ها از طرف ذینفعان داخلی و خارجی تحت فشار رعایت اصول توسعه پایدار هستند. برای پاسخگویی به این خواست باید ضوابط توسعه پایدار را مدنظر قرار دهند. لذا برای بررسی میزان توجه شرکت ها به اصول توسعه پایدار و اندازه گیری عملکرد شرکت در این رابطه شاخص های مختلفی معرفی شده اند. در این شاخص ها بررسی می شود که آیا شرکت ها در کوتاه مدت کالاها و خدمات مورد نیاز مشتریان خود را تهیه می کنند، درحالیکه به طور همزمان به نگهداری بلند مدت مشتریان، کارکنان و همچنین منابع طبیعی اهمیت دهند. گزارشات عمومی که شرکت در مورد توسعه پایدار خود می دهد، می تواند ذینفعان درونی و بیرونی شرکت را از وضعیت کلی شرکت مطلع کند. بنابراین انگیزه ای که در بررسی توسعه پایدار شرکت وجود دارد، می تواند بهبود توانایی شرکت در فعالیت های هدف، آگاهی بیشتر از مسائل زیست محیطی و بهبود شهرت شرکت باشد (وهاب زاده و بحرینیان، 1394).

بحث و نتیجه­ گیری

با توجه به مطالب گفته شده در این پژوهش میتوان به اهمیت هر چه بیشتر اخلاق کسب و کار و تاثیر آن بر توسعه پایدار کسب و کار رسید زیرا که بنابر مطالب گفته شده، اخلاق کسب و کار باعث ایجاد (مسئولیت پذیری، عدالت و انصاف، صداقت، اعتماد، تعهد، علاقه به کار و پشتکار در کار) در افراد و صاحبین کسب و کار و سازمان ها می شود که در نهایت منجر به یکپارچه سازی در عملکرد (اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی) می شود و به عبارتی دیگر باعث توسعه پایدار در کسب و کار می گردد. با وجود اینکه اهداف اصلی هر کسب و کار و سازمانی بهره وری بیشتر و افزایش کارایی و کسب سود می باشد ولی در عصر حاضر و با وجود افزایش تقاضا و افزایش تولید و رقابت در کسب و کار و استفاده بیش از حد از منابع طبیعی موجود و به عبارتی افزایش مصرف گرایی برای پایداری و توسعه پایدار در کسب و کار بایستی از طریق اتخاذ تدابیری میان اهداف اقتصادی و زیست محیطی و اجتماعی سازگاری ایجاد کرد تا از این طریق بتوان برای نسل حاضر و نسل آینده به بهترین شکل ممکن ارزش آفرینی کرده و با عمکلرد مناسب در جهت برآورد انتظارات اجتماعی و رعایت اصول اخلاق کسب و کار و تلفیق آن با اهداف اقتصادی کسب و کارها و سازمان ها و شرکت ها در توسعه پایدار کسب و کار به موفقیت چشم گیری دست یافت.

منابع

  • بابائی اهری، م. (1381). اخلاق در کسب و کار. نشریه کمال مدیریت، شماره 1.
  • تقی زاده، ه. سلطانی فسقندیس، غ.ر. (1389). تاثیر اخلاق کسب و کار بر مسئولیت اجتماعی بنگاه. نشریه اخلاق در علوم و فنآوری. شماره3-4.
  • حمیدیان پور، ف. زاهدی، ف. کریم زاده، ن. (1397). بررسی تاثیر اخلاق کسب و کار بر بهره وری نیروی انسانی. پنجمین کنفرانس ملی پژوهش های کاربردی در مدیریت و حسابداری.
  • حمیدیان پور، ف. محمودی، ص. (1395). تاثیر اخلاق کسب و کار بر عدالت سازمانی. سومین کنفرانس بین المللی مدیریت و اقتصاد با محوریت اقتصاد مقاومتی.
  • حمیدیان پور، ف. کاظمی، س. (1396). بررسی رابطه بین اخلاق کسب و کار و توسعه پایدار. کنفرانس اروپایی مدیریت به روز.
  • موسی زاده، ر. (1394). بررسی تاثیر اخلاق کاری بر کارآفرینی سازمانی. پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.
  • میرشفیعی، ز.س. طالبی سیاوشانی، ز. بهرامی یگانه، س. فرهنگ ادیب، س. (1396). بررسی تاثیر اخلاق در کسب و کار. سومین کنفرانس توانمندسازی جامعه در حوزه علوم انسانی و مطالعات مدیریت.
  • نیول، س. (1385). اخلاق کسب و کار. نشریه میثاق مدیران. شماره 13.
  • وهاب زاده، م. بحرینیان، م.ر. (1394). اخلاق کسب و کار، فاکتوری اساسی برای رسیدن به توسعه ی پایدار کسب و کار. چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.

 

 

The Second National Conference and the First International Conference on Business Sustainability

The impact of business ethics on sustainable business development

1.Ebrahim Payandeh najaf abadi (Chairman of the Board of the Successful Business World Institute)

2.Donya Ain ali varnos faderani (CEO of Successful Business World Institute)

Abstract:

This study aims to investigate the impact of business ethics on sustainable business development. The method of data collection is the method of document mining and referring to databases and the method of data analysis is inferential. The results of this study show that business ethics is the key to sustainable development in business in such a way that they create value in a way that is appropriate to the integration of economic, environmental and social dimensions. In recent years, consumerism has increased significantly and this has led to increased demand and production and competition in the business environment, among which the main condition for business development is building trust and increasing customer satisfaction by satisfying Their need is to increase the consumption of natural resources and create a variety of environmental pollution, which business owners should consider measures to integrate the economic, environmental and social dimensions for the sustainable development of their business. To witness the increasing success and economic growth of their business in the long run, because in this way, it creates strong relationships between the parties of the business, which can ensure the stability of the business in the long run.

Keywords: Business ethics, sustainable development, business, business development.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *